Ονομασία ασθένειας: ΚΙΤΡΙΝΙΣΜΑ ΑΜΠΕΛΟΥ (Flavescence dorée και Bois noir)
Προκαλών οργανισμός:
Φυτόπλασμα.ο κιτρίνισμα του αμπελιού είναι νόσος που προκαλείται από σύμπλεγμα φυτοπλασμάτων (παλαιότερα γνωστών ως οργανισμών τύπου μυκοπλάσματος).
Φάσμα προσβαλλομένων:
Τα φυτοπλάσματα είναι γνωστά ως οργαν
Συχνότητα και σπουδαιότητα:
Το κιτρίνισμα του αμπελιού είναι παγκόσμια γνωστή και επικίνδυνη πάθηση τόσο του άγριου όσο και του καλλιεργημένου αμπελιού, η οποία σχετίζεται με το φυτοπλάσμα. Το Bois Noir υπάρχει σε όλες τις αμπελοκαλλιεργητικές περιοχές της Γαλλίας. Όλες οι ποικιλίες του Vitis Vinifera είναι ευάλωτες, αν και σε διαφορετικό βαθμό η καθεμιά. Η ποιότητα του αμπελιού υποβαθμίζεται από την υψηλή οξύτητα και τη χαμηλή περιεκτικότητα σακχάρου στα προσβεβλημένα τσαμπιά.
Συμπτώματα και παραλλαγές της ασθένειας:
Τα φυτοπλάσματα κατοικούν σε σύνθετους ιστούς του αμπελιού και ευθύνονται για το μπλοκάρισμα των πόρων διήθησης σ’ αυτούς τους ιστούς, που ίσως προκαλεί κάποια από τα παρατηρηθέντα συμπτώματα της ασθένειας. Παρόμοια συμπτώματα παρουσιάζουν το Flavescence doree και το Bois noir.
Τα φύλλα αποχρωματίζονται και τα στρώματά τους ελαττώνονται, κιτρινίζοντας στις ποικιλίες λευκού σταφυλιού και κοκκινίζοντας στις κόκκινες ποικιλίες.
Η ποιότητα και η ποσότητα της παραγωγής υποβαθμίζονται από το μαρασμό των ανθέων και τη συρρίκνωση των καρπών. Τα ξυλώδη κλαδιά υπο-ωριμάζουν, με αποτέλεσμα το έντονο δάκρυσμα των προσβεβλημένων κλαδιών. Τα ριζώματα εξασθενούν ταχύτατα.
Κύκλος ασθένειας:
Το κιτρίνισμα του αμπελιού αφορά ευάλωτα φυτά, ένα έντομο-ξενιστή, και τον ίδιο τον προκαλούντα την ασθένεια παράγοντα. Το Flavescence doree διασπείρεται ενδημικά και φθάνει σε μεγάλη ανάπτυξη μέσα σε λίγα χρόνια, επειδή ο κύριος ξενιστής του, ο Scaphoideus Titanus, τρέφεται αποκλειστικά με σταφύλια και ολοκληρώνει τον κύκλο ζωής του στο αμπέλι. Ο ξενιστής του Bois noir είναι άγνωστος.
Η προσβληθείσα από το Flavescence dorée περιοχή σχετίζεται με την εμφάνιση του Scaphoideus Titanus και ορίζεται από κλιματικές παραμέτρους γιατί αυτό το έντομο χρειάζεται κρύο χειμώνα για να σπάσει τη διάπαυση των αυγών, ενώ η υψηλή θερινή θερμοκρασία του χρειάζεται για να ολοκληρώσει τον κύκλο της ζωής του. Οι ενήλικοι ξενιστές είναι ιδιαίτερα ευκίνητοι και αποτελεσματικοί. Οι νεαρές κάμπιες όπως και οι ενήλικες μπορεί να ταΐζουν το φυτόπλασμα του Flavescence dorée την άνοιξη, εποχή γοργής ανάπτυξης των νεαρών βλαστών του αμπελιού. Πριν αρχίσει η μεταβίβαση της τροφής, απαιτείται μια λανθάνουσα κατάσταση διάρκειας τεσσάρων εβδομάδων. Τα έντομα μολύνουν μέχρι το Σεπτέμβρη, οπότε πεθαίνουν.
Αντιμετώπιση:
Για να αντιμετωπισθεί το κιτρίνισμα της αμπέλου, είναι απαραίτητο να ελεγχθούν οι φορείς του. Η πρώτη θεραπεία γίνεται 1 μήνα μετά την έναρξη της εκκόλαψης για να εμποδιστεί το ανατροφοδότηση της μόλυνσης από μεμονωμένες κάμπιες. Μπορούμε να συστήσουμε μια έως δυο επιπλέον μηνιαίες θεραπείες. Η μέριμνα στην καλλιέργεια, όπως το κλάδεμα των προσβεβλημένων κλάδων (οι οποίοι θα λειτουργούσαν ως σημαντικές δεξαμενές φυτοπλάσματος για τον φορέα) μπορεί να βοηθήσει, με την προϋπόθεση ότι εξασφαλίζεται αποτελεσματικός έλεγχος του Scaphoideus titanus. Οι πιθανές δεξαμενές πρέπει να εντοπίζονται και να καταστρέφονται. Στην περίπτωση του Flavescence doree είναι υποχρεωτικό το ξερίζωμα των προσβεβλημένων φυτών και των κατεστραμμένων τμημάτων του αμπελιού.Αφού είναι γνωστό πως τα φυτοπλάσματα της αμπέλου ανήκουν σε πολύ διαφορετικές ομάδες, θα πρέπει να δοθεί προσοχή όπου φορτώνεται υλικό για φύτεμα αμπελιού σε διαφορετικές περιοχές, γιατί οι φορείς του φυτοπλάσματος που είναι ήδη παρόντες, μπορεί να δράσουν ως νέοι φορείς για ένα συγκεκριμένο κιτρίνισμα του αμπελιού, εάν μολυσμένο υλικό φυτευόταν κάπου.
